كتاب «عقل در حكمت مشاء» (از ارسطو تا ابن سينا)، تأليف «علی‌مراد داودی»، توسط انتشارات «حكمت» در 431 صفحه و بهای 73000 ريال، در بهار سال جاری روانه بازار كتاب شده است.


به گزارش خبر گزاری قرآنی ايران (ايكنا)، «علی‌مراد داوودی»، نويسنده اين «عقل در حكمت مشاء»، در اين كتاب به شرح آرای ارسطو درباره نفس و اشرف قوای آن يعنی عقل پرداخته است و سير آرای مشائيان پس از ارسطو، از جمله فيلسوفان مسلمان درباره‌ اين موضوع در اين كتاب آمده است.


در مقدمه كتاب حاضر به قلم نويسنده می‌خوانيم: مسأله عقل از اهم مسائل در تاريخ فلسفه اروپايی و اسلامی است و طرح آن تقريبا در همه اعصار مقارن با ذكری از ارسطو است. به قول نويسندگان از همان دم كه در يونان ارسطو را عقل حوزه درس افلاطون ناميدند، گويی نام اين حكيم با نام عقل الفت گرفت و اين الفت در ممر ادوار هم‌چنان استوار ماند.


با توجه به اين‌كه از حكما هيچ‌كس را نمی‌توان يافت كه قصد معرفت عقل را نكرده يا لااقل بحث و فحص خود را در ساير مطالب كما بيش بدين مطلب مرتبط نديده باشد. بايد گفت كه تبعيت از ارسطو در اين طريق يا طرح مطلب به شيوه او يا ادعای حل مشكلات و رفع مبهمات اقوال او يا قيام به معارضه با مفاد عقايد او، به تصريح يا به تلويح، از اوصاف همه مكاتب حكمت و دفاتر معرفت بوده است.


نويسنده می‌افزايد: چون اين مقدمه پرداخته شد به نظر رسيد كه تناسب آن با كتاب ارسطو از لحاظ اجمال و تفصيل از ميان رفته است و اگر مقدمه‌ای بر آن كتاب باشد از قبيل فرع مزيد بر اصل خواهد بود. از اين رو بخشی از آن را كه در ذكر عقايد اسلاف ارسطو بود به صورت مقدمه‌ای بر كتاب او آوردم و باقی مطالب را در چهار بخش به صورت كتاب مستقل تنظيم كردم و برای انتشار آماده كردم و نام آن را عقل در حكمت مشاء از ارسطو تا ابن‌سينا گذاشتم.


به زعم نگارنده، اين كتاب نقايصی بسيار دارد كه جزئی از آن را برخی از استادان كه فرصت يافته‌اند قبل از انتشار نظری به اوراق آن بيفكنند باز گفته‌اند و مابقی را بعد از اين‌كه انتشار يافت فضلايی كه عنايت به مطالعه آن يابند باز می‌گويند تا در طبع دوم كتاب با توجه بدين ملاحظات تجديد نظر در مطالب آن شود. اما چون به اغلب احتمال اين كتاب چندان متاع مرغوبی نخواهد بود كه انتشار آن تكرار پذيرد لازم ديدم كه در اين مقدمه به بعضی از نقايصی كه اين استادان در طی مطالعه نسخه مخلوطه آن يافته‌ و گفته‌اند اشاره شود تا اگر فرصت تغيير مطالب بر طبق اين اصلاحات به‌دست نيايد لااقل اين فوائد فوت نشود و يكسره از ميان نرود.


داوودی می‌نويسد: در حواشی اين كتاب هر جا كه ارجاع به «روبن»، بدون توضيح ديگری شده باشد، منظور كتاب ارسطو تأليف لئون روبن است و منظور از «راس» كتاب ارسطو تأليف ويليام ديويد راس؛ يعنی ترجمه فرانسوی اين كتاب است و منظور از «هاملن»، كتاب هيئت تأليفی آراء ارسطو تأليف اكتاو هاملن و منظور از «نوينس»، كتاب تحول روان‌شناسی ارسطو تأليف فرانسيس نوينس و منظور از «دو كورت» كتاب نظريه عقل در مذهب ارسطو و مفسران او تأليف مارسل دو كورت و منظور از «رود» كتاب نفس تأليف ا.رود است، مگر اين‌كه به آثار ديگری از همين مصنفان به اسم و رسم تصريح شده باشد و مشخصات اين كتب در فهرست مأخذ اين كتاب آمده است.


نويسنده در واقع اين كتاب را بدان قصد تأليف كرده كه مقدمه‌ای بر ترجمه او از رساله در باب نفس ارسطو باشد و زمينة درك و فهم آن را ميسر كند. فهرست مطالب مندرج در اين كتاب به اين شرح است: بخش نخست: «شرح آراء ارسطو راجع به نفس و عقل»، بخش دوم: «مجملی از سير عقايد مشائيين بعد از ارسطو راجع به نفس و عقل»، بخش سوم: «نفس و عقل در مذهب ابن‌سينا و مقايسه آرا او با عقايد ارسطو»، بخش چهارم: «تحقيق در تعليقات ابن سينا بر كتاب«درباره نفس» ارسطو».